Wszystko,wszędzie,zawsze.

Dawidek96 · Wysłany: 10/01/2010 11:35 Temat postu: TP Łódź

Tu piszemy wszystko o tramwajach z Łódzi.

adriano · Wysłany: 11/01/2010 20:49 Temat postu:

Tramwaje elektryczne w Łodzi pojawiły się 23 grudnia 1898 r. Łódź była pierwszym miastem na terenie zaboru rosyjskiego, które posiadało tego rodzaju transport publiczny. Początkowo istniały dwie, dość krótkie linie tramwajowe obsługujące Śródmieście, w lutym 1899 były już cztery, zgodnie z koncesją. W 1901 (17 i 19 stycznia) ruszyły pierwsze podmiejskie linie tramwajowe – do Pabianic i Zgierza. Obie te inicjatywy były efektem działania prywatnych spółek, w których dominowali łódzcy fabrykanci niemieckiego pochodzenia z Juliuszem Kunitzerem na czele.

Najdłuższą linią tramwajową w Polsce jest 46 zaczynająca się z łódzkiej pętli Chocianowice-IKEA i prowadząca do Ozorkowa o długości ok. 37 km.

Łódzka i podłódzka sieć tramwajowa cechuje się wąskim rozstawem torów (1 000 mm). Miejska linia nr 10, jest obsługiwana przez nowoczesne Cityrunnery,
Obecnie największym projektem tramwajowym w aglomeracji łódzkiej jest Łódzki Tramwaj Regionalny, projekt szybkiego tramwaju, obejmujący między innymi wymianę torowisk na trasie dzisiejszych linii nr 11 i 46 (Pabianice-Łódź-Zgierz-Ozorków), budowę wzbudzanej sygnalizacji, nowych przystanków i zakup 10 niskopodłogowych tramwajów PESA 122N. W dalszej perspektywie planowana jest budowa drugiej linii ŁTR na trasie Radiostacja-Brus-Konstantynów Łódzki (również istniejącej obecnie), a także modernizacja do standardu szybkiego tramwaju linii nr 10: Retkinia-Widzew z ewentualnym, planowanym od wielu lat, przedłużeniem linii od przystanku Augustów (dzisiejszej pętli na Widzewie) na Olechów.

Tramwaje podmiejskie w aglomeracji łódzkiej:
postanowiono rozbudować linie tramwajowe w kierunku powiązanych z łódzkim przemysłem sąsiednich mniejszych miejscowości. Pomysł ten pojawił się niemal z chwilą uruchomienia pierwszego łódzkiego tramwaju.

Starania o tę nową, dochodową koncesję rozpoczęło jednocześnie kilka grup przedsiębiorców. Także tym razem zwyciężyła grupa kierowana przez Juliusza Kunitzera. Ten niezwykle obrotny, ale i bezwzględny fabrykant łódzki przeszedł do historii jako wzór "lodzermenscha". Zginął z rąk robotnika w czasie Rewolucji 1905 r. Wśród koncesjonariuszy podmiejskiej kolejki dojazdowej są te same nazwiska, co w Konsorcjum Kolei Elektrycznej Łódzkiej, członków najznaczniejszych łódzkich klanów fabrykanckich niemieckiego pochodzenia: Scheiblera, Heinzla, Grohmana, Geyera i Anstadta. Warunki koncesji podpisał car Mikołaj II w dniu 6 stycznia 1899 r. Oficjalna nazwa Konsorcjum brzmiała: Łódzko-Zgierskie i Łódzko-Pabianickie Elektryczne Wąskotorowe Koleje Podjazdowe.

Łódzkie tramwaje podmiejskie nazywano "kolejką podjazdową" (rusycyzm, kalka z ros.), popularnie mówiono "dojazdowa" i traktowano jako coś pośredniego między komunikacją miejską a prawdziwą koleją. Budowniczym tych linii i tym razem był niemiecki koncern AEG, a dokładnie jego petersburski oddział. Prace budowlane ruszyły we wrześniu 1899 r. Jako pierwszą ukończono i otwarto 17 stycznia 1901 r. nitkę pabianicką. Funkcjonowała ona do niedawna pod numerem 41, a jej długość wynosiła prawie 15 km. Dwa dni później – 19 stycznia 1901 r. ruszyły pierwsze tramwaje do Zgierza. Potem otrzymały numer 45, o długości 9,5 km.

W 1908 r. dawne Konsorcjum przekształciło się w spółkę akcyjną pod nazwą Towarzystwo Łódzkich Wąskotorowych Elektrycznych Kolei Dojazdowych (ŁWEKD), które 14 lipca 1908 r. otrzymało nową koncesję na 48 lat. Wśród akcjonariuszy po tragicznej śmierci Kunitzera dominującą pozycję zdobyła rodzina Scheiblerów, posiadająca prawie 40% akcji spółki. Głównym celem statutowym Towarzystwa, oprócz eksploatacji już istniejących linii tramwajowych do Zgierza i Pabianic, była budowa nowych.

Trzecia oddana do użytku linia połączyła Łódź z Aleksandrowem. Linia ta była uruchamiana w dwu etapach. Trudności wynikły z powodu skrzyżowania linii tramwajowej z torem Kolei Kaliskiej na Żabieńcu. 9 lutego 1910 r. problem rozwiązano, uruchamiając tymczasowy ruch wahadłowy. Cała trasa stała się przejezdna 25 lutego 1910 r. Kolejne uruchamiane linie prowadziły do Rudy Pabianickiej (1910), Konstantynowa (1911), Rzgowa i Tuszyna z przedłużeniem do Kruszowa (1916/1917), Ozorkowa (1922) i Lutomierska (1929/1931). Na tych ostatnich przez jakiś czas nie było trakcji elektrycznej, jeździły więc tramwaje parowe.

Jeszcze przed I wojną światową planowano połączenie liniami tramwajowymi z Łodzią Brzezin, Koluszek, a nawet Zduńskiej Woli i Piotrkowa Trybunalskiego. Szerokość torów była identyczna, jak w przypadku łódzkich tramwajów miejskich i wynosiła 1000 mm, czyli znacznie mniej niż kolejowych. Większość tych linii podmiejskich działa do dziś. Zlikwidowano tylko tramwaje do Aleksandrowa (1991), do Tuszyna (1978) i do Rzgowa (1993).

Linia tramwajowa nr 43 [edytuj]
Tramwaj linii nr 43 ("linia lutomierska") kursuje z łódzkiego osiedla Stoki przez Konstantynów Łódzki do Lutomierska. Jest to linia licząca niespełna 30 km długości, a tym samym jest trzecią co do długości linią tramwajową w Polsce oraz jedną z najdłuższych w Europie. Linia ta posiada też wariant skrócony, oznaczony jako 43bis na odcinku Łódź Stoki – Konstantynów Łódzki oraz Łódź Stoki – Zdrowie. Obecnie linię tę obsługuje przedsiębiorstwo Tramwaje Podmiejskie.
Trasa linii 43/43bis przebiega wzdłuż drogi wojewódzkiej nr 710.

Tramwaj linii nr 46 ("linia ozorkowska") kursuje obecnie od CH Port Łódź przez Zgierz do Ozorkowa. Jest to najdłuższa, licząca ponad 36 km długości, linia tramwajowa w Polsce oraz jedna z najdłuższych w Europie.

Koncesja na wybudowanie i eksploatację linii tramwajowej z Łodzi do Ozorkowa przyznana została Łódzkim Wąskotorowym Elektrycznym Kolejom Dojazdowym w 1913 roku. Do budowy trasy przystąpiono w 1920 r., a uroczystość uruchomienia miała miejsce 9 kwietnia 1922 (niedziela palmowa). Co ciekawe, do kwietnia 1926 linia obsługiwana była trakcją parową. Od 1929 r. tabor dla linii stanowiły wozy zakupione w fabryce Lilpopa typu LRL. W latach siedemdziesiątych zastąpiono je tramwajami typu 2N i 5N, te zaś od 1989 roku pojazdami typu 102NaW oraz 803N.

18 stycznia 1986 roku linia 46 wydłużona została z centrum Ozorkowa od ulicy Wyszyńskiego, do nowo zbudowanej pętli przy ulicy Cegielnianej, po trasie zlikwidowanej na tym odcinku Kujawskiej Kolei Dojazdowej. Dalsze plany zakładały przedłużenie trasy do dworca kolejowego. Jednak zmiany polityczno-gospodarcze, jakie nastąpiły w Polsce po 1989 roku sprawiły, że z projektu zrezygnowano, a samej linii zaczęła zagrażać likwidacja.

1 listopada 1993 roku obsługę trasy od Miejskiego Przedsiębiorstwa Komunikacyjnego przejęła spółka Międzygminna Komunikacja Tramwajowa, dysponująca wagonami typu 803N oraz 102NaW. Obecnie na trasie możemy spotkać również sprowadzone z Niemiec tramwaje Düwag GT6, Düwag GT8 oraz Düwag GT8N.

9 kwietnia 1922 – Uroczyste oddanie linii obsługiwanej w trakcji parowej – oznaczenie tablicami z nazwami miast.
W maju 1926 – Uruchomienie linii w trakcji elektrycznej.
1930 – Oddanie Dworca Łódzkich Wąskotorowych Elektrycznych Kolei Dojazdowych na Bałuckim Rynku.
1939 – W okresie okupacji wprowadzono dodatkowe oznaczenie numerem 40. Linie podmiejskie wydłużono do Placu Wolności.
1945 (?) – powrócono do pierwotnego oznaczenia linii za pomocą tablic z nazwami miast
22 lipca 1951 – Oddano nową pętlę dla tramwajów podmiejskich przy ulicy Północnej.
1 stycznia 1956 – linię oznaczono numerem 46
18 kwietnia 1983 – W Ozorkowie linię skierowano do dworca Kujawskiej Kolei Dojazdowej.
18 stycznia 1986 – W Ozorkowie wydłużono trasę do nowo powstałej pętli przy ulicy Cegielnianej po trasie likwidowanej Kujawskiej Kolei Dojazdowej.
1 listopada 1993 – Obsługę linii przejęła Międzygminna Komunikacja Tramwajowa (MKT)
1 lutego 2004 – Wydłużenie trasy do pętla Chocianowice przez tereny Politechniki Łódzkiej.

Tabor tramwajowy:
w Łodzi W ciągu ponad 100 lat funkcjonowania łódzkich tramwajów można naliczyć aż 19 typów używanych wagonów, wszystkie one – wobec faktu, iż od początku kładziono w Łodzi tory o rozstawie szyn 1000 mm – przystosowane były do trakcji wąskotorowej. Część pojazdów obsługiwała także linie podmiejskie. Były to m.in.:

Wagony typu Herbrand VNB-125. Produkcji niemieckiej. Jeden z pierwszych wagonów silnikowych jeżdżących po Łodzi już od chwili uruchomienia elektrycznej komunikacji tramwajowej w 1898 roku. Charakteryzował się odkrytymi pomostami, umożliwiającymi łatwe wsiadanie i wysiadanie, nawet w czasie trwania jazdy. Kołowa (autobusowa)replika "trambus" takiego tramwaju jeździ do dziś po Piotrkowskiej jako atrakcja turystyczna.

Wagony typu U-104 Pulman. W latach 1910–1911 zakupiono nowocześniejsze nieco tramwaje. Miały silniki niemieckiej firmy AEG, wyprodukowane w Rydze. Były one długie na ok. 13 m, szerokie na prawie 2 m, a wysokie na ponad 3 m. Wyróżniały się wysoko wysklepionym, zaokrąglonym profilem dachu i płaskimi daszkami nad pomostami. Posiadały one po 9 okien z każdej strony o zaokrąglonych górnych narożnikach. Udogodnieniem dla podróżnych były całkowicie zamknięte pomosty, z jednoskrzydłowymi przesuwnymi drzwiami. Tramwaje te zawierały 38 miejsc siedzących i 7 stojących na pomostach, przy maksymalnym obciążeniu 146 pasażerów. W środku wagony posiadały dwa przedziały – elegancko wyposażony przedział II klasy z 8 miejscami siedzącymi i znacznie obszerniejszy przedział III klasy dla 30 pasażerów.

Wagony typu Konstal 2N. Wytwarzane w latach 1950–1956 przez zakłady Konstal w Chorzowie oraz Stocznię Gdańską i Zakłady Wagonów w Sanoku (obecnie Autosan). Wersje doczepne (produkowane m.in. przez Fabrykę Wagonów Świdnica) (wagony bez silnika) oznaczane są ND lub 2ND.

Wersja normalnotorowa Konstal N produkowana była w latach 1950–1956.

Wagony typu Konstal 5N. Wytwarzane w latach 1957–1962 przez zakłady Konstal w Chorzowie. Wersje doczepne (wagony bez silnika) oznaczane są 4ND lub 5ND.

Wersja normalnotorowa Konstal 4N produkowana była w latach 1956–1962.

Wagony typu Konstal 802N. Wytwarzana w roku 1970 przez zakłady Konstal w Chorzowie.

Zbliżona wyglądem wersja
normalnotorowa Konstal 102N, produkowana była w latach 1967–1969.

Wagony typu Konstal 803N wcześniej Konstal 102NaW. Wytwarzane w latach 1973–1974 przez zakłady Konstal w Chorzowie.
Wersja normalnotorowa Konstal 102Na produkowana była w latach 1970–1973.

Wagony typu Düwag GT8.
W 2006 roku przedsiębiorstwo Międzygminna Komunikacja Tramwajowa sprowadziła do Łodzi 4 wagony typu GT8 wycofane z eksploatacji w Freiburgu. Wszystkie stacjonują w zajezdni Helenówek. Składy GT8 zostały skierowane do obsługi najdłuższej linii tramwajowej w Polsce – oznaczonej nr 46 z łódzkiej pętli PORT-Ikea-Łódź przez Zgierz do Ozorkowa (37 km). W czerwcu 2009 sprowadzono z Ludwigshafen (#149) i z Innsbrucku (#52) dwa kolejne wagony typu GT8.
Wagony typu Düwag GT8N.
W 2007 roku przedsiębiorstwo Międzygminna Komunikacja Tramwajowa sprowadziła do Łodzi kolejne 6 wagonów GT8 tym razem w wersji niskopodłogowej typu GT8N z niemieckiego Mannheim. Z racji malowania na kolor zielony i dwóch świateł z przodu w Łodzi nazwano je żabami. Wszystkie wagony stacjonują na zajezdni Helenówek,. Dwa pierwsze sprowadzone składy GT8N od 6 lipca gościnnie garażują w zajezdni MPK Łódź przy ulicy Telefonicznej. Składy GT8N (podobnie jak GT8) zostały skierowane do obsługi linii tramwajowej nr 46 z łódzkiej pętli Chocianowice przez Zgierz do Ozorkowa (34 km).

Wagony typu Düwag GT6. W 1990 roku sprowadzono do Łodzi 8 sztuk wagonów GT6 uprzednio wycofanych z eksploatacji w niemieckim Bielefeld. Wszystkie trafiły do zajezdni Brus, a po podziale MPK Łódź weszły w skład majątku spółki Tramwaje Podmiejskie. Obecnie w eksploatacji pozostały już tylko trzy wagony tego typu, z czego w ruchu liniowym można spotkać tylko dwa z nich (#42, #47). Składy GT6 zostały początkowo skierowane do obsługi linii podmiejskiej nr 43/43bis oraz z kilku miejskich. Z chwilą podziału MPK Łódź i przejęcia przez firmę Tramwaje Podmiejskie obsługują tylko i wyłącznie linię tramwajową nr 43/43bis z łódzkiej pętli Stoki przez Konstantynów Łódzki do Lutomierska. W 2008 roku spółka Międzygminna Komunnikacja Tramwajowa obsługująca linię 46/46A sprowadziła z Ludwigshafen dwa tramwaje GT6.

W 2009 spółka zakupiła z Innsbrucku kolejny wagon tego typu (wyprodukowany przez austriacką fabrykę Lohner).
Wagony typu Konstal 805Na wcześniej Konstal 105NW. To oznaczenie tramwaju wąskotorowego wytwarzanego w latach 1979–1992 przez zakłady Konstal w Chorzowie. Szerokotorowa wersja oznaczona została Konstal 105N. Składy te dominują do dziś na łódzkich liniach tramwajowych. Jest ich w Łodzi 448. Po Łodzi jeżdżą cztery rodzaje tych wagonów:
Jednoczłonowy starszej generacji, niezmodernizowany. Lata produkcji 1977–1990. Liczba sztuk:312
Liczba miejsc: siedzących 20, stojących 79 (5 osób na m2).
Układ napędowy: 4 silnik prądu stałego o łącznej mocy 160 kW.
Jednoczłonowy, zmodernizowany napęd. Lata modernizacji 1997–2002. Liczba sztuk:25
Liczba miejsc: siedzących 20, stojących 79 (5 osób na m2).
Układ napędowy: energoelektroniczny, 4 silniki prądu stałego lub przemiennego o łącznej mocy 160 kW.
Jednoczłonowy, zmodernizowany design. Lata modernizacji 2004-nadal. Liczba sztuk:98
Liczba miejsc: siedzących 20, stojących 79 (5 osób na m2).
Układ napędowy: 4 silnik prądu stałego o łącznej mocy 160 kW.
Jednoczłonowy, zmodernizowany napęd i design. Lata modernizacji 2005. Liczba sztuk:4
Liczba miejsc: siedzących 20, stojących 79 (5 osób na m2).
Układ napędowy: energoelektroniczny, 4 silniki prądu przemiennego o łącznej mocy 160 kW.

Wagony typu Cityrunner. Jest to jeden z najnowocześniejszych typów tramwajów jeżdżących obecnie na terenie Polski. Jest produkcji kanadyjskiej. Ma wagon pięcioczłonowy, niskopodłogowy. Liczba miejsc: siedzących 59, stojących 116. Układ napędowy energoelektroniczny, 4 silniki prądu przemiennego o łącznej mocy 400 kW. Został wyprodukowany w 2001 r. a wprowadzony do regularnej eksploatacji w Łodzi w 2002 r. Wagony tego typu obsługują linię 10 łączącą dwa krańce dzielnic Łodzi – Widzew i Polesie z Centrum oraz linię 11 mającą docelowo połączyć Zgierz z Pabianicami. Jednak z powodu niemożności dojścia do porozumienia między zarządem MPK Łódź oraz władz miasta Łodzi z władzami gmin Zgierz i Pabianice w sprawie rozszerzenia zakresu linii ŁTR, kursują one podobnie jak tramwaje PESA - tylko na trasie z pętli CHOCIANOWICE-IKEA (CH Port Łódź) do pętli HELENÓWEK, więc trasą pierwotną linii nr 11. Łódzkie MPK dysponuje 15 takimi tramwajami.
Wagony typu PESA 122N są produkowane przez Pojazdy Szynowe PESA Bydgoszcz SA. Jest to całkowicie niskopodłogowy i jednoprzestrzenny typ taboru. Wnętrze jest klimatyzowane, wyposażone w system dźwiękowej i wizualnej informacji dla pasażera. Wbudowana rampa umożliwia na korzystanie z pojazdu przez osoby niepełnosprawne na wózkach inwalidzkich. Zastosowano w nim asynchroniczny układ napędowy, który umożliwia rekuperację energii. Liczba miejsc: siedzących 63, stojących 133. Silniki asynchroniczne 4 × 105 kW. Łódzkie MPK dysponuje 10 takimi tramwajami. Kursują one po linii 11 mającej docelowo połączyć Pabianice ze Zgierzem oraz być może z Ozorkowem. Na razie, w związku z ciągle trwającymi negocjacjami władz miasta i gmin Zgierz i Pabianice w sprawie poszerzenia zakresu funkcjonowania ŁTR, kursują pierwotną trasą linii nr 11.

Łódzkie tramwaje dziś [edytuj]
Po II wojnie światowej obie łódzkie spółki tramwajowe (miejska i podmiejska) zostały upaństwowione i połączone. Sieć linii została przez lata rozbudowana, a tabor znacznie unowocześniony. Obecnie zarządza nimi Miejskie Przedsiębiorstwo Komunikacyjne w Łodzi (MPK – Łódź Sp. z o.o.) powstałe w 1992 r. Wszystkie udziały w kapitale zakładowym tej spółki objęła Gmina Łódź. Niektóre linie podmiejskie obsługują inne spółki. Tramwaje w Łodzi jeżdżą z powodzeniem do dziś, należąc do najpopularniejszych środków transportu publicznego. W chwili obecnej funkcjonuje w Łodzi 16 miejskich oraz 4 regionalne. Z linii podmiejskich ocalała większość – nr 43/43bis do Konstantynowa i Lutomierska oraz najdłuższa linia tramwajowa w Europie- nr 46 do Ozorkowa. Zgierz z Pabianicami łączyła do 1 lipca 2008 jedna regionalna linia tramwajowa MPK nr 11, jedna z najdłuższych w Polsce. Obecnie do Zgierza kursują tramwaje linii 16, do Pabianic kursuje linia P. W związku z planami przedłużenia trasy Łódzkiego Tramwaju Regionalnego do Zgierza i Pabianic, a być może również do Ozorkowa, możliwe są dalsze zmiany dotyczące komunikacji tramwajowej między Łodzią a miastami aglomeracji. Linię nr 10 obsługują od 2002 roku szybkie, niskopodłogowe Cityrunnery, a linię nr 11 obsługują od 2008 roku szybkie, niskopodłogowe wagony PESA – jedne z najnowocześniejszych tramwajów w Polsce.

Planowana jest dalsza rozbudowa sieci. Miasto ubiega się o fundusze Unii Europejskiej na przedłużenie linii tramwajowej wzdłuż ul. Rokicińskiej i al. Hetmańskiej na Olechów oraz do fabryki Della, rozważane jest także wydłużenie trasy wzdłuż ul. Rzgowskiej w kierunku szpitala Centrum Zdrowia Matki Polki. Ta druga inwestycja jest jednak mało prawdopodobna przed rokiem 2013.

Źródło:
[link widoczny dla zalogowanych]

Dylan · Wysłany: 19/02/2010 14:41 Temat postu:

Miejskie Przedsiębiorstwo Komunikacyjne - Łódź Sp. z o. o. oferuje do sprzedaży pięć autobusów marki Jelcz M181MB wycofanych z eksploatacji:
Plik PDF do pobrania - [link widoczny dla zalogowanych].